Wikipèdia:Acuèlh/Tèst
Lutz sus...
August, en latin Imperator Caesar Divi F. Augustus, (23 de setembre de 63 avC, Roma - 19 d'aost de 14 apC, Nola) foguèt lo fondator de l'Empèri Roman e son premier sobeiran de 27 avC a sa mòrt. Nascut dins una familha rica, August foguèt remarcat e adoptat coma eiretier per son oncle Juli Cesar. Après son assassinat, August revendiquèt l'eiretatge politic de son oncle e formèt lo Segond Triumvirat ambé Lepidus e Marc Antòni en 43 avC. De 43 a 30 avC, una tièra de guèrras li permetèt d'eliminar sei rivaus politics (Republicans, Senat, triumvirs...) e de venir l'autoritat unica de Roma après lo suicidi de Marc Antòni. Puei, après la fin dau Segond Triumvirat, restaurèt d'institucions republicanas de façada. Ansin, refusèt de restaurar la monarquiá per respectar la tradicion e lei sentiments romans fòrça ostils a la reiautat. En plaça, capitèt de renfòrçar pauc a pauc son autoritat, de concentrar lei cargas decisivas e de vujar lo rèsta deis institucions de sei poders.
Moriguèt a Nola en causa d'una malautiá durant un viatge vèrs Roma. Son successor foguèt lo generau Tibèri qu'èra son fiu adoptiu e lo marit de sa filha unica.
Imatge del mes
Vèrge negra de la Daurada, Tolosa, Occitània. |
Nòvas
- 12 d'abrial de 2024: Un Conselh presidenciau de transicion es installat al cap de l'estat d'Haití.
- 9 d'abril: Simon Harris ven cap del govèrn d'Irlanda. (imatge)
- 6 d'abriu: Peter Pellegrini que's guanha l'eleccion presidenciau en Eslovaquia.
- 1 d'abril: Alessandro Rossi e Milena Gasperoni venon capitanis regents de Sant Marin.
- 27 de març: Myriam Spiteri Debono es elegida presidenta de Malta.
- 25 de març: Alessandra Todde ven presidenta de Sardenha.
- 24 de març: Bassirou Diomaye Faye se ganha l'eleccion presidenciala de Senegal.
- 21 de març: Destituisson lo president vietnamita Võ Văn Thưởng. Võ Thị Ánh Xuân assegura l'interim.
- 14 de març: L'Oscar del film melhor va a Oppenheimer.
O sabiatz?
- Un aristocrata d'Auvèrnhe, Gilbèrt dau Motier de La Faieta (imatge), foguèt un general dins las doas revolucions americana e francesa.
- Lo lògo de l’OGC Niça pòrta en occitan Despì 1904 solament despuèi 2013.
- La cançon Zombie dau grop The Cranberries foguèt escricha en memòria de Jonathan Ball e Tim Parry, tuats per l’Armada Republicana Irlandesa Provisòria au moment deis atemptats de Warrington. Ramenta lo Conflicte Nòrd-Irlandés emai fa referéncia a l’insurrecion de Pascas de 1916.
- Lo Monopoly foguèt inventat per una feminista americana.
- Lo davancier dau FBI es estat fondat per un rèire nebot de Napoleon Bonaparte.
- D'un biais indirèct, la vila de Marselha auriá donat son nom a l’ouzo.
- L’estau de la comuna d’Embèrt z-es redond.
Wikipèdia profiècha del sosten de la Wikimedia Foundation qu'albèrga sus sos servidors mantun projècte wiki liure, multilingüe e gratuit :
Meta-Wiki Coordinacion de totes los projèctes |
Wikiccionari Diccionari universal |
Wikinews Actualitats liuras | |||||
Wikilibres Ensemble de tèxtes pedagogics |
Wikiquote Recuèlh de citacions |
Wikisource Bibliotèca universala | |||||
Wikiversitat Comunautat pedagogica dobèrta |
Wikispecies Inventari del vivent |
Wikimedia Commons Banca de donadas multimèdia |