Panhac
|
Vila d'Occitània | 
|
|
Panhac
Polignac | ||
|---|---|---|
2.jpg) | ||
| Chastèl e vila de Panhac. | ||
| ||
| ||
| Geografia fisica | ||
| ||
| Coordenadas | 45° 04′ 14″ N, 3° 51′ 37″ E | |
| Superfícia | 33,05 km² | |
| Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
892 m 760 m 562 m | |
| Geografia politica | ||
| País | Velai   Lengadòc | |
| Estat |  França | |
| Region 84 |
Auvèrnhe Ròse Aups | |
| Departament 43 |
Naut Léger | |
| Arrondiment 432 |
Lo Puèi de Velai | |
| Canton 4319 |
Lo Puèi de Velai-2 (Lo Puèi de Velai Nòrd davant 2015) | |
| Intercom 244300018 |
CA delh Puèi de Velai | |
| Cònsol | Jean-Paul Vigouroux (2020-2026) | |
| Geografia umana | ||
| Populacion Populacion totala (2018) |
2 812 ab.  2 896 ab. | |
| Densitat | 85,39 ab./km² | |
| Autras informacions | ||
| Còde postal | 43000 | |
| Còde INSEE | 43152 | |
Panhac [pa'ɲa] [1] (Polinhac es una fòrma inventada o arcaïca) (Polignac en francés) z-es una comuna velaiesa situada dins lo departament del Naut Léger e la region d'Auvèrnhe Ròse Aups, ancianament d'Auvèrnhe.
Geografia[modificar | Modificar lo còdi]
Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !Comunas vesinas[modificar | Modificar lo còdi]
Panhac
Espaly-
Saint-Marcel
(2,6 km)
Agulha (2,9 km)Chadrac
(3,5 km)
Lo Puèi de Velai(3,6 km)
Ceyssac (4,1 km)
Lo Montelh (4,2 km)Blanzac (4,4 km)
Val delh Puèi (4,6 km)
Sant Vidal (4,6 km)
Borne (5,8 km)
Brives-Charensac (6,0 km)
Perimètre delh territòri[modificar | Modificar lo còdi]
Toponimia[modificar | Modificar lo còdi]
Las fòrmas ancianas son Castrum quod vocatur Podaniacus, vas 930, Castrum Podomniacus, vas 1070, Podemniacensis, vas 1112, Podempnac, en 1128, Polunniacensis, vas 1130, Polemniacum, en 1162, Polenniacus, en 1163, Polinacum, en 1163, Pollemniacus, vas 1169, Poauniac, lo prior de Podemnac, vas 1171, Polonnac, en 1173, Poomnac, en 1197, Poliniacum, en 1198, Pollignac, alh sègle XII, Poligniac, en 1201, Podempniacum, en 1201, Poemniac, en 1216, Pozemniac, Pozemniaciensis, en 1213, Polumniacum, en 1226, Poligniacum, en 1233, Pollempniacum, en 1233, Podemnniacum, en 1255, Poloniacum, en 1256, Posemniac, en 1257, Podompniacum, en 1268, Pammac [benlèu mal legit o mal imprimit, avertiment delh contributor], crit de guèrra delhs vescomtes de Panhac en 1272, Podonniacum, en 1285, Polinac, Polumnac, alh sègle XIII, Podomiacum, en 1303, Poullegnac, en 1304, Polignac, en 1312, Pologniacum, en 1313, Podonnacum, en 1313, Polongnac, en 1318, Pozeniacum, en 1326, Polonniacum, en 1340, Polompnhac, en 1341, Poleignac, en 1343, Pompnhat, en 1408, Parochia Podonhaci, en 1473, Poulignac, en 1489, Pamnhac, en 1534, Poliniat, en 1537, Panhac, en 1556 (R. Maurin, notari, donc local), Mont-Denise, nom revolucionari de 1793. La prononciacion auvernhata es Pagnac, compréner [pa'ɲa] [2].
Las fòrmas pus ancianas permeton de reconstituir un *Podomniac (o *Podomnhac). Lo vocalisme de la segonda sillaba, ni iniciala nimai tonica, es instable e pòt passar de -o- a -e-, mai a -a- (tanlèu 930). Sembla pas, pr'aquò, qu'aquelh -a- aboriu explique lo vocalisme actual de la prumèira sillaba, perqué -o- o -e- son dominants dins la seguda de las atestacions. Lo -d- intervocalic (Podo-) s'afebliguèt e passèt a -dz-, -z- o a -l-, probablament amb un fòrt polimorfisme. Aquela -l- siaguèt retenguda per la tradicion grafica, benlèu a causa de la productivitat de la sillaba iniciala Pol- en latin o dins los mots grècs adoptats per lo latin; perdurèt quand èra pas mai articulada vertadeirament. Lo grope consonantic -mn- s'afebliguèt en -nn-, pueis en -n; quauquas fòrmas en latin o en occitan lo gardan per tradicion, mentre que las autras de la mesma epòca mòstran qu'èra dejà mòrt. Las fòrmas de la segonda meitat del sègle XII testimònian de la disparicion progressiva de la consonanta -d- o eiretada de -d-, mas lo nom demorava en tres sillabas : Poauniac, Poomnac, amb un iatus. En prenent la varianta Poomnac (compréner *Poo(m)nhac), una dissimilacion en *Paonhac permetèt de passar a la fòrma actuala en doas sillabas, amb un intermediari *Paunhac; Pa- simple sembla dejà present dins lo crit de guèrra de 1272; un certan polimorfisme vocalic favorizèt l'instabilitat, l'incertitud quant alh vocalisme d'origina, pauc a pauc oblidat, e l'adopcion d'una fòrma simpla, sens iatus e estrangeira a l'etimologia : Panhac. Lo curiós -au- de Poauniac es benlèu degut a la resolucion delh grope -mn- o, eventualament, a una grafia mangòria (« malbiaissuda ») per *Pauonhac, ambe -u- de transicion. Coma verificacion, lo nom patronimic Pagnac (nom d'origina) èra pro present en Naut Léger a la fin delh sègle XIX, mas i a alh mens un autre Panhac, en Nauta Vinhana, comuna de Vernuèlh, çò que pòt explicar sa representacion girondina e nautagaronesa [3].
Segon Dauzat e Rostaing, que citan las prumèiras fòrmas, Polignac es derivat d'un nom escur [4]. Vertat es que ges de nom de persona latin, gallic o germanic permet pas de l'explicar. Chal donc supausar una aferèsi d'un nom compausat gallic que començariá per epo-, « chaval », nom franc convenable per un òme de guèrra nòble. Lo segond element seriá en dubn-, sovent chamnhat en dumn-, per assimilacion, tanlèu lo gallic, o après. Dumnios (< Dubnios), atestat, es un bon candidat [5]. Lo sufixe celtic -ācon s'ajusta alh nom de persona (de proprietari). A causa de la necessitat d'una aferèsi e d'un dobte sus la possibilitat delh compausat, l'explicacion demòra especulativa.
I a un vialatge de la comuna de Ceu d'Alègre, justament en Velai, qu'apelan Duminiac (Duminhac alh sègle XIV) e que Xavier Delamarre explica per un nom *Dūminios, non atestat [6]; malgrat la sillaba longa supausada que permet la prononciacion en u ([y]), lo nom es benlèu aparentat a Dumnios e -mn- auriá desvolopat una vocala intermediària per se conservar.
La Danisa (mont volcanic)[modificar | Modificar lo còdi]
Las fòrmas ancianas son El Mont en 1267, Anduniza alh secle XIII, Succus sive podium de Andunisa en 1453, En Dunise en 1533, Le rang de Denize en 1609, Danize en 1630, Le suc de Denyse en 1633, La montagne de Danis près du Puy en 1778 [7].
Segon Joan Arçac, lo nom saguèt comprés En Dunisa, pueis atraccion de Danisa [e, çò sembla, pas de Denise]. Lo nom vendriá de la basa oronimica *and- e benleu un doble sufixe -un-isia o benleu lo gallic dunum, ambelh sufixe -isia [8].
Xavier Delamarre explica pas lo nom, mas segmenta en *And-dūn-itiā [9].
Bilhac[modificar | Modificar lo còdi]
Las fòrmas ancianas son
[10].
[11]
Chambeyrac[modificar | Modificar lo còdi]
Las fòrmas ancianas son
[12].
[13]
Chanceaux[modificar | Modificar lo còdi]
Las fòrmas ancianas son
[14].
[15]
Cheyrac[modificar | Modificar lo còdi]
Las fòrmas ancianas son
[16].
[17]
Communac[modificar | Modificar lo còdi]
Las fòrmas ancianas son
[18].
[19]
Marminhac[modificar | Modificar lo còdi]
Las fòrmas ancianas son
[20].
[21]
Marnhac[modificar | Modificar lo còdi]
Las fòrmas ancianas son
[20].
[21].
Ròchalimanha[modificar | Modificar lo còdi]
Las fòrmas ancianas son
[22].
[23]
Tressac[modificar | Modificar lo còdi]
Las fòrmas ancianas son
[24].
[25]
Istòria[modificar | Modificar lo còdi]
En 1789, Panhac dependiá de la província de Velai, de la subdelegacion e seneschauciá delh Puei. Sa gleisa parochala, diocèsi del Puei e archipreirat de Sant Pàulhan, èra delh vocable de Sant Martin. Los religioses de Pebrac presentavan a la cura, coma priors de la localitat [2].
Administracion[modificar | Modificar lo còdi]
Demografia[modificar | Modificar lo còdi]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1 954 | 1 948 | 2 319 | 2 131 | 2 093 | 2 212 | 2 134 | 2 094 | 2 258
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2 209 | 2 305 | 2 263 | 2 274 | 2 553 | 2 709 | 2 698 | 2 683 | 2 602
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2 574 | 2 546 | 2 511 | 2 505 | 2 092 | 2 085 | 2 090 | 1 569 | 1 347
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1 257 |
1 407 |
1 709 |
2 003 |
2 384 |
2 602 |
2 786 |
2 785 |
2 783 2 892 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2 782 2 888 |
2 809 2 913 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- En 2018 la populacion èra de 2812 abitants e la densitat èra de 85,08 ab/km².
Luòcs e monuments[modificar | Modificar lo còdi]
Personalitats ligadas amb la comuna[modificar | Modificar lo còdi]
Veire tanben[modificar | Modificar lo còdi]
Ligams extèrnes[modificar | Modificar lo còdi]
Nòtas[modificar | Modificar lo còdi]
- ↑ Pierre-François Fournier, Les noms de lieux en -acus en Auvergne et sur ses confins (Forez, Bourbonnais), p. 24, in Nouvelle Revue d'Onomastique, 1984 https://www.persee.fr/doc/onoma_0755-7752_1984_num_3_1_883
- ↑ 2,0 et 2,1 Dictionnaire topographique... de la Haute-Loire, p. 214 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f263.image
- ↑ https://www.filae.com/nom-de-famille/PAGNAC.html
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 539
- ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 143, 144 e 296
- ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 143 e 296
- ↑ Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 105 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f154.image
- ↑ Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 59
- ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 52
- ↑ Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 29 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f78.image
- ↑ Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 133
- ↑ Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 57 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f106.image
- ↑ Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 138
- ↑ Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 62 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f111.image
- ↑ Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 200
- ↑ Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 79 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f128.image
- ↑ Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 141-142
- ↑ Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 88 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f137.image
- ↑ Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 143
- ↑ 20,0 et 20,1 Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 169 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f218.image
- ↑ 21,0 et 21,1 Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 153
- ↑ Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 238 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f287.image
- ↑ Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 110
- ↑ Augustin Chassaing, Antoine Jacotin Dictionnaire Topographique... de la Haute-Loire, p. 282 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k392965/f331.image
- ↑ Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 165
.svg){kind=small}
